Gerek iklim ve coğrafyanın, gerekse sosyo-ekonomik ya
Tarsus topografyasında konut gelişimini izlemek neredeyse
olanaksız hale gelmiştir. Buna karşın son yüzyılın
çok kültürlülüğü ile şekillenmiş özgün bir sivil
mimarinin varlığından söz etmek mümkündür.
Zaten Tarsus, sayıları her geçen gün azalsa da,
geleneksel konut çeşitliliğinin Çukurova’da önemli
ölçüde korunabildiği ender bölgelerden biri olmuştur.

Söz konusu Tarsus evlerinin hemen hepsi eski şehir surlarının içinde kalan ve bugün isimlerini
büyük ölçüde koruyan Cami-i Nur, Tekke, Sofular, Kızılmurat, Tabakhane,
Şehit Kerim ve Eski Ömerli mahallelerinde yoğunlaşmaktadır. Ne var ki evler kısmen
koruma altında olmasına rağmen yeni açılan yollar ve imar düzenlemeleri bir bölü
münü yıkmış, bir bölümünü de çevresinden  koparmıştır. Sağlam kalabilenlerse, ö
zellikle son yirmi yıl içerisinde, ihtiyaçlara göre büyük değişiklikler geçirmiş, iç bölüm
lerinde mutfak, tuvalet, banyo gibi eklentiler ortaya çıkmıştır. Dış görünümleri taş olduğu
için büyük ölçüde korunurken, toprak örtülü damları loğlama zorluğuyla kiremit ya da çinko
ile kaplanmıştır.

Dar sokakların her iki kenarına sıralanmış evlerin mimarisinin oluşumunda taş, kerpiç
ve ahşabın büyük bir uyum içerisinde kullanıldığı görülmektedir. Sokağa dik ya da
paralel yerleştirilen iki plan tipine sahip Tarsus evlerinde genelde alt katlar “işlik” olarak düşünülmüştür
. Bu bölümleri oluşturan duvarlar, kapılar dışında genelde sağırdır. İç Anadolu bölgesinde h
ayvan beslemek için düzenlenen bu katlar yüksek tutulmuş, Çukurova’nın ürününü,
özellikle de fazla hacimli pamuğu depolamaya elverişli hale getirilmiştir. Bugün
yörede “mağaza” adı verilen bu geniş depoların ara kat şeklinde bölünerek, çoğalan hane
halkına yeni mekanlar elde edildiği ise Tarsus’ta sık karşılaşılan bir durumdur. Yine her e
vde mutlaka küçük ya da büyük bir avlu yer almıştır. Yaşamın büyük bir bölümünün
geçtiği bu mekanlar yüksek duvarların ardında olmasına rağmen ferahtır ve genelde
küçük bir bahçe görünümündedir.

Öte yandan Tarsus ev geleneğinin en etkileyici yanı kapılarıdır. İç bölümlerdeki sadeliğe
karşın girişlerdeki  yoğun süsleme tüm doğuda olduğu gibi geometrik ve bitkisel
desenlerle zenginleştirilmiştir.
KAYNAK:WWW.TARSUSGEZGİNİ.TR.GG